Xəzərin səviyyəsi 1 metrədək enib

Son 12-13 il ərzində Xəzər dənizinin səviyyəsi 1 metrədək enib.
Bunu Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Coğrafiya İnstitutunun direktoru, akademik Ramiz Məmmədov deyib.
R.Məmmədov qeyd edib ki, 10 il əvvəl Xəzərin səviyyəsi dünya okeanı səviyyəsindən 27 metr aşağı olduğu halda, hazırda bu göstərici 28 metrə çatıb.
Mütəxəssis əlavə edib ki, son illər ərzində Xəzərin səviyyəsi hər il təxminən 10 sm enib.
Bunu kiçik göstərici saymayan institut direktoru səviyyənin enməsinin əsas səbəblərini iqlim dəyişmələri ilə izah edib:
“İqlim dəyişmələri ilə əlaqədar Xəzər dənizinin səthində buxarlanma baş verir. Xəzərdə buxarlanan suyun səviyyəsi təxminən 1 metrdir. Buxarlanma olmasaydı, səviyyə 1 metr qalxardı. Digər tərəfdən, Xəzərə axan Volqa çayının suyu azalıb. Xəzərdə buxarlanma çoxaldığı, dənizə çaylarla gələn suların miqdarı azaldığı üçün səviyyə azalır. Balans pozulduqda səviyyə də dəyişir”.
R.Məmmədov Xəzərin səviyyəsinin enməsinin dənizin flora və faunasına mənfi təsir göstərdiyini də açıqlayıb.
O əlavə edib ki, səviyyə endikdə dənizin şelf zonasının həcmi azalır:
“Bunun da nəticəsində şelf zonasında yaşayan canlıların ərazisi daralır. Yer daraldığı üçün onların yem bazası, oksigenin miqdarı azalır”.
Bakı Dövlət Universitetinin Xəzər Elmi Mərkəzinin rəhbəri Çingiz İsmayılov Trend-ə bildirib ki, Xəzər dənizində suyun səviyyəsinin enmə prosesinin bundan sonra nə qədər davam edəcəyini söyləmək olmaz:
“Bu dövr 11-12 il, hətta 30 il də davam edə bilər. Xəzərdə suyun səviyyəsi tərəddüd edir, səviyyə dövrü olaraq qalxıb düşür”.
Ç.İsmayılovun sözlərinə görə, sahil ərazilərdə tikinti, kanalizasiya xətlərinin çəkilməsi və s. işlər aparılarkən Xəzərin qalxma-enmə amplitudasının təxminən 1-1,5 metr səviyyədə olması nəzərə alınmalıdır:
“Əks halda, səviyyə qalxdıqda subasma, səviyyə aşağı düşdükdə sahildə təsərrüfat işlərinin aparılmasında problemlər ortaya çıxır”.
Mərkəz rəhbəri qeyd edib ki, Xəzər dənizinin səviyyəsinin dəyişməsinə Günəşin fəalllığı da təsir göstərir:
“Ancaq bunu yalnız Günəş fəalllığı ilə əlaqələndirmək düzgün deyil. Günəşin fəallığı ilə əlaqədar qlobal iqlim dəyişikliyi, buxarlanma və s. səviyyənin dəyişməsinə təsir göstərir”.
Qeyd edək ki, Xəzərə çaylardan tökülən su kütləsinin 90%-i Volqa (80%), Kür (6%) və Ural çayının (5%) payına düşür. Xəzərin şərq sahilindən heç bir çay dənizə tökülmür.
SEMİNARA QATIL, ÖZÜNƏ YATIRIM ET
© Trend
Müştərilərin xəbərləri
SON XƏBƏRLƏR
- 15 saat əvvəl
-
15 saat əvvəl
Məktəbli qızlarımız ölkəmizi Avropa Qızlar İnformatika Olimpiadasında təmsil edəcəklər
-
17 saat əvvəl
Son bir gündə vətəndaşların bank kartlarından 21 min manatdan çox pul oğurlanıb
-
-
18 saat əvvəl
Ziraat Bank Azərbaycan 2025-ci ilin 1-cü rübünü mənfəətlə başa vurdu
-
1 gün əvvəl
Neft Fondu dövlət büdcəsinə 3 milyard 620,3 milyon manat transfert edib
-
1 gün əvvəl
122, 160A, 193, 195 və 503 nömrəli avtobus marşrutları müsabiqəyə çıxarılıb
-
1 gün əvvəl
Azərbaycanın icmal büdcəsində 1 milyard 683 milyon manat profisit yaranıb
-
1 gün əvvəl
1 aprel tarixinə Azərbaycanın 5 milyard dollardan çox xarici dövlət borcu olub
-
1 gün əvvəl
Şuşa, Xankəndi və Laçın şəhərlərində kanat yolu tikilir - 40 MİLYON MANAT AYRILIB
- 1 gün əvvəl
- 1 gün əvvəl
-
1 gün əvvəl
Gömrüyün sədri: İnsanlar digər xərcləri düşünmür, amma gömrük ödənişlərinə tərəddüdlə yanaşırlar”
Son Xəbərlər

Sabahın hava proqnozu açıqlandı

Məktəbli qızlarımız ölkəmizi Avropa Qızlar İnformatika Olimpiadasında təmsil edəcəklər

Ziraat Bank Azərbaycan 2025-ci ilin 1-cü rübünü mənfəətlə başa vurdu

Dövlət büdcələrinin icrasına dair operativ məlumat

Dolların bazar ertəsi üçün rəsmi məzənnəsi müəyyən olunub

Gömrüyün sədri: İnsanlar digər xərcləri düşünmür, amma gömrük ödənişlərinə tərəddüdlə yanaşırlar”

Uber, Trendyol Go-nu satın almaq üçün danışıqlar aparır

Bankların adından Azərbaycan Prezidentinə müraciət ünvanlanıb

“Norm” şirkətində yığıncaq keçiriləcək

Quşçuluq şirkətinin direktoru vəzifədən azad ediləcək və yeni direktor təyin ediləcək
.jpg)